Βαφόπουλος Γιώργος

Βαφόπουλος Γιώργος







--------------------------------------------------------------------------------
Bιογραφία-Βιβλιογραφία-Εργογραφία
--------------------------------------------------------------------------------


Τόπος Γέννησης Γιουγκοσλαβία- Γευγελή
Ημερομηνία Γέννησης 1903
Ημερομηνία Θανάτου 1996
Λογοτεχνικές Κατηγορίες Πεζογραφία
Ποίηση
Θέατρο - Σενάριο
Δοκίμιο



Βιογραφικό Σημείωμα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΦΟΠΟΥΛΟΣ (1903 - 1996) Ο Γιώργος Βαφόπουλος γεννήθηκε το 1903 στη Γευγελή της τότε Γιουγκοσλαβίας, δεύτερος γιος του Θωμά Βαφόπουλου και της Ρούλας το γένος Δεμερτζή. Είχε πέντε αδέρφια. Μαθήτευσε στην Αστική Σχολή Γευγελής. Μετά το τέλος του Β΄ Βαλκανικού Πολέμου η οικογένεια Βαφόπουλου εκπατρίστηκε και ο ποιητής έζησε στην Έδεσσα, το Φανό, τη Γουμένισσα και τελικά στη Θεσσαλονίκη, όπου τέλειωσε το Γυμνάσιο (1917-1924). Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1921 με δημοσιεύσεις ποιημάτων του στα περιοδικά Σφαίρα (Γυναίκα) και Νουμάς (Ελεγείο στους αδικοσκοτωμένους). Το 1923 επισκέφτηκε για πρώτη φορά την Αθήνα, γράφτηκε στη Μαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εργάστηκε ως αντιγραφέας στη Μεγάλη Γραμματική της Ελληνικής Γλώσσης του Γ.Χατζιδάκη. Επέστρεψε τη Θεσσαλονίκη λόγω προβλημάτων υγείας και το 1924 ανέλαβε τη διεύθυνση του περιοδικού Μακεδονικά Γράμματα, από κοινού με τον Κ.Κόκκινο. Τότε γνωρίστηκε με την μετέπειτα (1931) σύζυγό του και επίσης ποιήτρια Ανθούλα Σταθοπούλου (που πέθανε το 1935). Το 1925 κλήθηκε να υπηρετήσει στο Α΄ Σύνταγμα Αθηνών, απαλλάχτηκε όμως από τη θητεία του ένα χρόνο αργότερα, καθώς έπασχε από φυματίωση, και επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη. Το 1927 με εισήγηση του Κωστή Παλαμά δημοσιεύτηκαν στη Νέα Εστία εφτά ποιήματά του. Το 1931 ταξίδεψε στο Άγιο Όρος. Το 1932 διορίστηκε στο Δήμο Θεσσαλονίκης. Το 1938 ίδρυσε τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης (την οποία διηύθυνε ως το 1963). Τον ίδιο χρόνο γνωρίστηκε με την Αναστασία Γερακοπούλου, αργότερα (1946) δεύτερη σύζυγό του. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής αποσπάστηκε στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Αθήνας, όπου γνωρίστηκε με τον Ι.Μ.Παναγιωτόπουλο, τον Γιώργο Θέμελη (με τους οποίους συνδέθηκε στενά), τη Γαλάτεια Καζαντζάκη, τον Καίσαρα Εμμανουήλ, το Στέλιο Ξεφλούδα, τον Τάσο Αθανασιάδη, τον Τέλλο Άγρα, και άλλους λογοτέχνες. Το Μάρτιο του 1951 ταξίδεψε στην Αγγλία με πρόσκληση του Βρετανικού Συμβουλίου, για να μελετήσει το σύστημα λειτουργίας των εκεί βιβλιοθηκών. Τον ίδιο χρόνο ταξίδεψε στην Ιταλία, τη Γαλλία, την Ελβετία. Ακολούθησαν πολλά ταξίδια του, στις Η.Π.Α. (1957), την Αυστρία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία (1967), στην Ελλάδα (1967, 1968), το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Γερμανία (1968), την Ιταλία (1969), την Ισπανία (1970), τη Σκανδιναβία (1973), την Κύπρο (1974) και αλλού. Το 1954 πέθανε ο πατέρας του, που είχε τυφλωθεί το 1939 σε ατύχημα. Το καλοκαίρι του 1955 επέστρεψε για λίγο στη Γιουγκοσλαβία, όπου επισκέφτηκε τον τάφο του παππού του. Το καλοκαίρι του 1962 πέθανε η μητέρα του. Το 1974 έπαθε βαριά καρδιακή προσβολή. Το 1983 με δωρεά του ποιητή και της Αναστασίας ιδρύθηκε το Βαφοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης. Υπήρξε μέλος της επιτροπής απονομής λογοτεχνικών βραβείων του Δήμου Θεσσαλονίκης, της επιτροπής του διαγωνισμού Μαρίας Ράλλη, Γενικός Γραμματέας του Κρατικού Θεάτρου Θεσσαλονίκης (1944), μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Κ.Θ.Β.Ε. (1964-1967), αντεπιστέλλον μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, της επιτροπής του κινηματογραφικού φεστιβάλ Θεσσαλονίκης (1966), της επιτροπής απονομής συντάξεως στους λογοτέχνες (1973), επίτιμος διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1988). Τιμήθηκε με τον Α΄ Έπαινο του διαγωνισμού διηγήματος της Νέας Εστίας (1927), με το Βραβείο της πόλεως Θεσσαλονίκης (1963), με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1967), με το Βραβείο Ποίησης του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (1972). Πέθανε στη Θεσσαλονίκη. 1. Για αναλυτικότερα βιογραφικά στοιχεία του Γ.Θ.Βαφόπουλου, βλ. Λυγίζος Μήτσος, «Βαφόπουλος Γεώργιος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας3. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Παπαγεωργίου Κώστας, «Βαφόπουλος Γιώργος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό2. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1984 και Παπαθανασόπουλος Θανάσης, «Βίος και έργα του Γ.Θ.Βαφόπουλου», Νεά Εατία143, 1η-15/4/1998, ετ.ΟΒ΄, αρ.1698-1699, σ.446-456.



Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1
Άντζακα Σοφία, Ο πρωτογενής κόσμος στην ποίηση του Γ.Θ.Βαφόπουλου. Αθήνα, 1973.
Αργυρίου Αλεξ., «Γιώργος Βαφόπουλος», Η ελληνική ποίηση · Νεωτερικοί ποιητές του μεσοπολέμου, σ.160-161 (της εισαγωγής) και 174-176 (της ανθολογίας). Αθήνα, Σοκόλης, 1979.
Βαρβέρης Γ., Ποιητικές (σ)τάσεις στον Γ.Θ.Βαφόπουλο. Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής, 1995.
Γουδέλης Γιάννης, «Γ.Θ.Βαφόπουλου: Αυτοβιογραφία», Καινούρια Εποχή7-8, Φθινόπωρο-Χειμώνας 1977, σ.192-195.
Ζέλιου – Μαστροκώστα Ε., Γ.Θ.Βαφόπουλος ο ποιητής της Θεσσαλονίκης. Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής, 1993.
Ζερβού Θεοδώρα, «Γ.Θ.Βαφόπουλος: Η κυβέρνηση που θα εντάξει τη λειτουργία κοινόχρηστων βιβλιοθηκών στα έργα εθνικής υποδομής θα λύσει το θέμα προσφέροντας εθνική υπηρεσία», Διαβάζω126, 11/9/1985, σ.64-72 (συνέντευξη).
Θέμελης Γιώργος, Η νεώτερη ποίησή μας, σ.147-157. Αθήνα, Φέξης, 1963.
Καραντώνης Ανδρέας, «Γιώργος Βαφόπουλος, Η μεγάλη νύχτα και το παράθυρο», Η ποίησή μας μετά τον Σεφέρη, σ.53-59. Αθήνα, Δωδώνη, 1976.
Κεχαγιόγλου Γιώργος, «Γ.Θ.Βαφόπουλος · Κριτική επισκόπηση του έργου του», Διαγώνιος13, 4-6/1983, σ.91-101.
Κεχαγιόγλου Γιώργος, «Η ποίηση του Γ.Θ.Βαφόπουλου: Μερικά θέματα για ξετύλιγμα», Η λέξη41, 1/1985, σ.9-15.
Κοκόλης Ξ.Α., «Μερικές όψεις της ποίησης του Γ.Θ.Βαφόπουλου», Πόρφυρας22, 4/1984, σ.165-168.
Κοκόλης Ξ.Α., Δώδεκα ποιητές, Θεσσαλονίκη 1930 -1960. Θεσσαλονίκη, Εγνατία, 1979.
Κωστίου Κατερίνα, Εργογραφία - Βιβλιογραφία Γ.Θ.Βαφόπουλου 1918-1988. Θεσσαλονίκη, 1988.
Λυγίζος Μήτσος, «Βαφόπουλος Γεώργιος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας3. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.
Μητσάκης Κ., «Ο Γ.Θ.Βαφόπουλος και η Θεσσαλονίκη», Διαβάζω369, 12/1996, σ.44-48.
Παπαγεωργίου Κώστας, «Βαφόπουλος Γιώργος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό2. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1984.
Παπαθανασόπουλος Θανάσης, Ο ποιητής Γ.Θ.Βαφόπουλος · Κριτική επισκόπηση του έργου του. Αθήνα, Οι εκδόσεις των φίλων, 1977 (και β’ έκδοση συμπληρωμένη Αθήνα, Μελέαγρος, 1993).
Παράσχος Κλέων, «Γ.Θ.Βαφόπουλου: Προσφορά», Νέα Εστία24, ετ.ΙΒ΄, 1η/12/1938, αρ.287, σ.1649-1650.
«Σε β΄ πρόσωπο· Μια συνομιλία του Γ.Θ.Βαφόπουλου με τον Αντώνη Φωστιέρη και τον Θανάση Νιάρχο», Η λέξη41, 1/1985, σ.72-75.
Στεργιόπουλος Κώστας, Από το Συμβολισμό στη Νέα Ποίηση, σ.9-47. Αθήνα, 1967.
Τσακνιάς Σπύρος, «Η έλξη της μητέρας αβύσσου» (κριτική για τα Ποιήματα), Διαβάζω15, 12/1978, σ.62-64.
Τσιρόπουλος Κώστας, Ο ποιητικός νους του Γ.Θ.Βαφόπουλου. Αθήνα, Παρακείμενα/ Ευθύνη, 1995.
Χατζίνης Γιάννης, «Γ.Θ.Βαφόπουλου: Σελίδες αυτοβιογραφίας. Τόμος πρώτος: Το πάθος», Νέα Εστία89, ετ.ΜΕ΄, 1η/2/1971, αρ.1046, σ.204-205.
Χρυσάνθης Κύπρος, Λόγος για τον Γ.Θ.Βαφόπουλο
Βιβλιογραφικά Νίκος Παναγιώτου. Λευκωσία, Εθνική Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών Κύπρου, 1995.
Χωρεάνθης Κώστας, «Η επίμονη μονοφωνία της ποίησης», Διαβάζω276, 11/12/1991, σ.123-130. Αφιερώματα περιοδικών
Πνευματική Κύπρος14, 12/1973-1/1974, αρ.159-160.
Ο Παρατηρητής5 (Θεσσαλονίκη), 4/1988.
Νέα Πορεία500-502 (Θεσσαλονίκη), 10-12/1996.
Σπουδή στον ποιητή Γ.Θ.Βαφόπουλο, Τετράδια Ευθύνης34. Αθήνα, 1996.
Νέα Εστία143, 1&15/4/1998, ετ.ΟΒ΄, αρ.1698-1699. 1. Για εξαντλητικά βιβλιογραφικά στοιχεία του Γ.Θ.Βαφόπουλου ως το 1988 βλ. Κωστίου Κατερίνα, Εργογραφία- Βιβλιογραφία Γ.Θ.Βαφόπουλου 1918-1988. Θεσσαλονίκη, 1988.



Εργογραφία

(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις) 1 Ι.Ποίηση
Τα ρόδα της Μυρτάλης. Θεσσαλονίκη, τυπ. Ελληνικής Ιατρικής, 1931.
Προσφορά εις μνήμην Ανθούλας Βαφοπούλου. 1938.
Η προσφορά και τα αναστάσιμα. 1948.
Το δάπεδο. 1951.
Η μεγάλη νύχτα και το παράθυρο. 1959.
Επιθανάτια και σάτιρες. Αθήνα, Εστία, 1966.
Τα ποιητικά.Αθήνα, Εστία, 1970.
Τα νέα σατιρικά γυμνάσματα. 1975.
Τα Επιγενόμενα. 1977.
Τα ποιήματα. Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Το τέλος. Αθήνα, Ιανός, 1985. ΙΙ.Πεζά
Σελίδες αυτοβιογραφίας Α’ · Το πάθος. Αθήνα, Εστία, 1970.
Σελίδες αυτοβιογραφίας Β’ · Η Ανάσταση. 1971.
Σελίδες αυτοβιογραφίας Γ’ · Ταξίδια και παρενθέσεις Α’. 1973.
Σελίδες αυτοβιογραφίας Δ’ · Ταξίδια και παρενθέσεις Β’. 1975.
Το βιολί της Αννίκας· Διηγήματα. 1989.
Σελίδες αυτοβιογραφίαςΕ’· Ύστερα από δεκαεπτά χρόνια. Θεσσαλονίκη Παρατηρητής, 1991.
Το παραμύθι της Θεσσαλονίκης· Πρόλογος Ι.Κ.Χασιώτη. Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής, 1992. ΙΙΙ.Θέατρο.
Εσθήρ· Έμμετρη βιβλική τραγωδία. 1934.
Εσθήρ και Το ξύπνημα. 1990.
Για ναύρει τη γυναίκα του. Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής, 1988. ΙΙΙ.Μελέτες
Το πνευματικό πρόσωπο της Θεσσαλονίκης. 1980.
Οι Λαϊκές βιβλιοθήκες θεσμός κοινωνικής υποδομής. Θεσσαλονίκη, 1982.
Ποίηση και ποιητές. Θεσσαλονίκη, Ρέκος, 1983.
Θεατρικές σελίδες 1924-1974. Θεσσαλονίκη, Ρέκος, 1988.
Ο θρύλος του Μπάυρον· Πρόλογος Μάριος Βύρων Ραϊζης. Ροές, 1988. ΙV. Συγκεντρωτικές εκδόσεις
Τα ποιήματα. Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Το βιολί της Αννίκας · Φιλολογικά - κριτικά προλεγόμενα Θανάση Παπαθανασόπουλου. Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής, 1989.
Άπαντα τα Ποιητικά· Πρόλογος Γ.Κεχαγιόγλου. Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής, 1990. 1. Για εξαντλητικά εργογραφικά στοιχεία του Γ.Θ.Βαφόπουλου ως το 1988 βλ. Κωστίου Κατερίνα, - Βιβλιογραφία Γ.Θ.Βαφόπουλου 1918-1988. Θεσσαλονίκη, 1988.